Αρχίζοντας τις στερεές τροφές

Η εισαγωγή στερεών τροφών συνιστάται να γίνεται κάτα προτίμηση κοντά στην συμπλήρωση των 6 μηνών ζωής. Ο ακριβής χρόνος έναρξης μπορεί να προσαρμόζεται για το κάθε παιδί ανάλογα με την σωματική του αύξηση, τις ανάγκες του και την νευρολογική του ωρίμανση αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να γίνεται πριν τη συμπλήρωση των 4ων μηνών ζωής. Στους μήνες που θα ακολουθήσουν θα αντικαταστήσετε σταδιακα τα περισσότερα γεύματα γάλακτος με στερεές τροφές.

Τα βρέφη έχουν έμφυτες προτιμήσεις για τις γλυκές και τις αλμυρές γεύσεις και απέχθεια για τις πικρές γεύσεις. Οι προτιμήσεις για υγιεινές τροφές ωστόσο, μπορούν να καλλιεργηθούν, καθώς η επαναλαμβανόμενη χορήγηση ποικιλίας λαχανικών κατά την εισαγωγή των στερεών τροφών έχει αποδειχτεί ότι αυξάνει μακροπρόθεσμα την προτίμηση για τα λαχανικά που αποτελούν μια από τις βασικές ομάδες τροφίμων της παραδοσιακής Μεσογειακής Διατροφής.

Ένα βρέφος μπορεί να χρειαστεί να λάβει μια νέα γεύση τουλάχιστον 8 έως 10 φορές πριν από την τελική αποδοχή της, γι’ αυτό και πρέπει να ενθαρρύνονται οι γονείς-φροντιστές να επιμένουν στην προσφορά μιας νέας τροφής συμπεριλαμβανομένων και των λαχανικών με πιο πικρή γεύση, καθώς τα τρόφιμα που αρχικά απορρίπτονται συχνά γίνονται στη συνέχεια αποδεκτά.

Η υφή των τροφίμων συνιστάται σταδιακά να προσαρμόζεται στις αναπτυξιακές δυνατότητες του βρέφους που μεγαλώνει:

Οι αλεσμένες τροφές σταδιακά αντικαθίστανται από ψιλοκομμένες και εν συνεχεία από μικρά κομμάτια που το βρέφος θα μπορεί να πιάσει και με τα χέρια του και να καταναλώσει μόνο του.

Μέχρι τον 10ο μήνα ζωής, συνιστάται να έχει σταματήσει η πολτοποίηση των τροφών. Η παράταση της πολτοποίησης μετά την ηλικία αυτή έχει διαπιστωθεί ότι αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης προβλημάτων μάσησης και κατάποσης των στερεών τροφών μετά τον 1ο χρόνο ζωής, γεγονός που θα δυσκολέψει σημαντικά τη μετάβαση του παιδιού στο φαγητό της υπόλοιπης οικογένειας.

Είναι σημαντικό να υιοθετήσετε έναν διαδραστικό τρόπο σίτισης (responsive feeding). Με τον τρόπο αυτό θα  μαθαίνετε να αναγνωρίζετε και να ανταποκρίνεστε στα σημάδια πείνας και κορεσμού του βρέφους. Ο χρόνος του φαγητού είναι ευκαιρία για την εκδήλωση συναισθημάτων τρυφερότητας και αγάπης και θα πρέπει να είναι μια ευχάριστη εμπειρία για το παιδάκι σας. Να έχετε διαρκή βλεμματική επαφή καθώς και θετική υποστηρικτική λεκτική

επικοινωνία προσφέροντας το φαγητό αργά, με υπομονή και χωρίς την άσκηση λεκτικής ή σωματικής πίεσης. Να επιτρέπετε στο βρέφος να πειραματίζεται με τις νέες τροφές, να παίζει με αυτές και να τρώει μόνο του ανάλογα με τις αναπτυξιακές του δυνατότητες. Η προσοχή του βρέφους δεν θα πρέπει να αποσπάται από άλλα ερεθίσματα (π.χ. τηλεόραση). Ενθαρρύνεται επίσης το βρέφος να σιτίζεται όσο συχνότερα γίνεται μαζί με την υπόλοιπη οικογένεια. Ο διαδραστικός τρόπος σίτισης βοηθάει στην ανάπτυξη της ικανότητας αυτορρύθμισης της λήψης τροφής και, επομένως, και της προσλαμβανόμενης ενέργειας από το βρέφος.

Η μη τήρηση των συστάσεων αυτών έχει συσχετιστεί με αρνητικές συμπεριφορές ως προς το φαγητό, μη ισορροπημένες διατροφικές συνήθειες και αυξημένο κίνδυνο υπερβολικής πρόσληψης τροφής και ανάπτυξης παχυσαρκίας.

Ας σημειωθεί ότι οι γευστικές συνήθειες του παιδιού θα αποκτηθούν μεταξύ του πρώτου και δεύτερου έτους ζωής. Ως εκ τούτου, μετά το δεύτερο έτος είναι εξαιρετικά δύσκολο να προσθέσουμε νέες κατηγορίες τροφών (π.χ. πικρά, ξινά κ.α.).

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΝΟΥΜΕ:

Με την έναρξη  της στερεάς τροφής μπορείτε να ξεκίνησετε να προσφέρετε στο παιδί σας μικρές ποσότητες βρασμένου νερoύ σε θερμοκρασία δωματίου. Αυτό θα βοηθήσει για την καλύτερη λειτουργία τών νεφρών και του εντέρου (αποφυγή δυσκοιλιότητας).

4 έως 6 μηνών

Τι πρέπει να τρώει

  • Μητρικό γάλα ή γάλα σε σκόνη
  • Λιωμένα λαχανικά (γλυκοπατάτες, γλυκιά κολοκύθα)
  • Λιωμένα φρούτα (μήλα, μπανάνες, ροδάκινα, αχλάδια)
  • Ρυζάλευρο
  • Μικρές ποσότητες από άγλυκο γιαούρτι (μη δίνετε αγελαδινό γάλα στα παιδιά μέχρι να γίνουν ενός έτους)

Αρχίστε με 1 κουταλάκι του γλυκού λιωμένο φαγητό ή 4 με 5 κουταλάκια ρυζάλευρο ή άλλες κρεμούλες διαλυμένες σε νερό ή γάλα.

Αυξήστε κατά ένα κουταλάκι του γλυκού αυτή την ποσότητα κάθε δύο μέρες.

6 έως 8 μηνών

Τι πρέπει να τρώει

  • Μητρικό γάλα ή γάλα σε σκόνη
  • Λιωμένα φρούτα (μπανάνα, αχλάδια, βρασμένο μήλο, ροδάκινα, αβοκάντο)
  • Λιωμένα λαχανικά (καλομαγειρεμένα καρότα, γλυκιά κολοκύθα, γλυκοπατάτες)
  • Λιωμένο κρέας (κοτόπουλο, μοσχάρι, αρνί ή κατσίκι)
  • Λιωμένο τοφού
  • Μικρές ποσότητες άγλυκου γιαουρτιού
  • Λιωμένα όσπρια (μαύρα φασόλια, φάβα, ρεβίθια, φασολάκια σόγιας, φακές, κόκκινα φασόλια)
  • Δημητριακά

1 κουταλάκι του γλυκού λιωμένα φρούτα. Αυξάνετε 2 με 3 κουταλάκια κάθε 4 γεύματα

1 κουταλάκι του γλυκού λιωμένα λαχανικά. Αυξάνετε 2 με 3 κουταλάκια κάθε 4 γεύματα.

8 έως 10 μηνών

Τι πρέπει να τρώει

  • Μητρικό γάλα ή γάλα σε σκόνη
  • Μικρές ποσότητες παστεριωμένου γάλακτος, τυρί cottage και άγλυκου γιαουρτιού
  • Λιωμένα λαχανικά (μαγειρεμένα καρότα, γλυκιά κολοκύθα, πατάτες και γλυκοπατάτες)
  • Λιωμένα φρούτα (μπανάνες, ροδάκινα, αχλάδια, αβοκάντο)
  • Αυγό ξεκινωντας απο τον κρόκο πρώτα μετά τον 9ο μήνα
  • Άλλα φαγητά (Δημητριακά με γάλα, αβγά ομελέτα, πατάτες σε κύβους, κοφτό μακαρονάκι, κρακεράκια οδοντοφυΐας, κουλούρι Θεσσαλονίκη ή κόρα ψωμιού)
  • Πρωτεΐνη (κρέας ψιλοκομμένο και καλά βρασμένο, τοφού, καλομαγειρεμένα φασόλια, φακές)
  • Ψάρι χωρίς κόκαλα μετά τον 9ο μήνα.

Πόσο πρέπει να τρώει την ημέρα

  • 1/4 με 1/3 φλιτζάνι γαλακτοκομικά
  • 1/4 με 1/2 φλιτζάνι τροφές πλούσιες σε σίδηρο
  • 3/4 με 1 φλιτζάνι φρούτα
  • 3/4 με 1 φλιτζάνι λαχανικά
  • 3 με 4 κουταλιές της σούπας φαγητό υψηλό σε πρωτεϊνη

10 εώς 12 μηνών

Τι πρέπει να τρώει

  • Μητρικό γάλα ή γάλα σε σκόνη
  • Μικρές ποσότητες παστεριωμένου γάλακτος, τυρί cottage και άγλυκου γιαουρτιού
  • Λιωμένα λαχανικά ή απλά πατημένα με το πιρούνι
  • Λιωμένα φρούτα ή σε μικρά κομμάτια
  • Ζυμαρικά όπως κοφτό μακαρονάκι
  • Άλλα φαγητά (Δημητριακά με γάλα, αβγά ομελέτα, πατάτες σε κύβους, κοφτό μακαρονάκι, κρακεράκια οδοντοφυΐας, κουλούρι Θεσσαλονίκης ή κόρα ψωμιού)
  • Πρωτεΐνη (κρέας ψιλοκομμένο και καλά βρασμένο, ψάρι χωρίς κόκαλα, τοφού, καλομαγειρεμένα φασόλια, φακές)

Πόσο πρέπει να τρώει την ημέρα

  • 1/3 φλιτζάνι γαλακτοκομικά
  • 1/4 με 1/2 φλιτζάνι τροφές πλούσιες σε σίδηρο
  • 3/4 με 1 φλιτζάνι φρούτα
  • 3/4 με 1 φλιτζάνι λαχανικά
  • 1/8 με 1/4 φλιτζάνι ζυμαρικά
  • 3 με 4 κουταλάκια της σούπας φαγητά πλούσια σε πρωτεΐνη

ΟΔΗΓΙΕΣ

Δεν υπάρχει κανόνας που να ορίζει την σειρά της εισαγωγής της κάθε διατροφικής ομάδας στο διαιτολόγιο του παιδιού. Ανάλογα με τις ανάγκες του βρέφους και τις συνθήκες, άλλες φορές προτιμάτε να ξεκινήσετε με κρέμα δημητριακών ή χορτόκρεμα ή φρουτόκρεμα.

Τα μοναδικά πράγματα που δεν θέλουμε να λάβει ένα μωρό μικρότερο του έτους     είναι:

  • Μέλι (κίνδυνος αλλαντίασης),
  • Αλάτι (επιβαρύνετε την λειτουργία των νεφρών), καθώς και τρόφιμα που το περιέχουν
  • Ζάχαρη με μέτρο (προδιαθέτουμε για παχυσαρκία), καθώς και τα τρόφιμα που την περιέχουν (γλυκά) και
  • Το πλήρες-μη εξανθρωπισμένο αγελαδινό (μεγάλο πρωτεΐνικό φορτίο για τα νεφρά, χαμηλό σίδηρο κλπ) ή κατσικίσιο γάλα (κίνδυνος για μεγαλοβλαστική αναιμία).
  • Οστρακοειδή και μαλάκια. Επιτρέπονται μετά τα δύο έτη.
  • Ξηροί καρποί, (μετά τα δύο έτη) λόγω κινδύνου πνιγμονής και αλλεργιών.
  • Προσοχή στα στρογγυλά φρούτα ( π.χ. κεράσι) λόγω κινδύνου πνιγμονής.
  • Αναψυκτικά & τυποποιημένοι χυμοί φρούτων ή φρουτοποτά, λόγω αυξημένης περιεκτικότητας σε ζάχαρη.

               Συστήνουμε:

  • Μετά τους 6 μήνες να αρχίσετε το κοτόπουλο,
  • στους 9 μήνες το αυγό, ξεκινώντας απο τον κρόκο καλά βρασμένο με λίγο λάδι ή με λεμόνι και εν συνεχεία το ασπράδι μετά απο 2 εβδομάδες.

Η μόνη προτροπή είναι πως κάθε καινούργιο τρόφιμο να το δοκιμάζετε για μερικές μέρες προτού δοθεί νέο τρόφιμο, για να μπορείτε να επιβεβαιώσετε ότι δεν πειράζει το παιδί σας. Δεν σταματάτε όσα έχετε δοκιμάσει ήδη και ξέρετε ότι δεν πειράζουν, απλώς κάθε μέρα θα έχετε μόνο ένα καινούργιο τρόφιμο. Για παράδειγμα, εάν δοκιμάσετε πρώτη φορά κοτόπουλο θα το προσθέσετε στις κρέμες που ήδη δίνετε (λαχανικών και δημητριακών), όμως για 4-5 μέρες το καινούργιο φαγητό θα είναι μόνο το “κοτόπουλο”.

ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ

Η κρέμα δημητριακών ή ρυζάλευρου, αποτελεί σημαντική πηγή θερμίδων καθώς και σιδήρου (όλες πλέον του εμπορίου είναι εμπλουτισμένες με σίδηρο). Ξεκινήστε με ρύζι (ρυζάλευρο βανίλια ή σκέτο βανίλια σημαίνει ρύζι μαζί με αγελαδινό γάλα σε σκόνη, οπότε προσθέστε μόνο νερό το σκέτο ρυζαύλευρο είναι μόνο ρύζι σκόνη οπότε το παρασκευάζουμε με το γάλα του μωρού), στην συνέχεια ακολουθούν ένα ένα, βρώμη (το γνωστό Quaker ή νιφάδες βρώμης), το καλαμπόκι (στην φυσική του μορφή ή το άνθος αραβοσίτου), το κριθάρι και τελευταίο το σιτάρι(η φαρίνα) και ο

συνδυασμός δημητριακών ή μπισκοτόκρεμα. Οδηγίες για την παρασκευή τους αναγράφονται απλά και αναλυτικά σε όλες τις συσκευασίες. Συμβουλή το συντομότερο δυνατό να περάσετε από τις κρέμες του εμπορίου στην φυσική μορφή των δημητριακών (πχ το ρύζι και το καλαμπόκι αλεσμένα με τα λαχανικά, την βρώμη ωμή με τα φρούτα και το σιτάρι σαν μακαρόνια)

Τα λαχανικά τα δίνουμε αλεσμένα ή λιωμένα αφού πρώτα τα βράσουμε. Και εδώ   ισχύει ο κανόνας της εισαγωγής ένα ένα. Προτιμήστε να αρχίσετε με ήπιες γεύσεις όπως:                                                                                                                      πατάτα, κολοκύθι, μπιζέλι και καρότο, σέλινο, κρεμμύδι, ενώ σπανάκι, παντζάρι, ραπανάκι, γογγύλια και φρέσκα φασολάκια είναι καλύτερα να δίνονται μετά τον 6ο μήνα (μπορεί να προκαλέσουν μεθαιμοσφαιριναιμία στο μικρό βρέφος) και να καταναλώνονται άμεσα, χωρίς να παραμένουν στο ψυγείο. Η αρχή γίνεται πάντα με μικρές ποσότητες 1-2 τεμαχίων λαχανικών εποχής, π.χ. 1-2 μικρές πατάτες ή 2 καρότα ή 2-3 κολοκυθάκια και στη συνέχεια προσθέστε τα υπόλοιπα. Αφού τα πλύνετε καλά τα κόβετε σε μικρά κομμάτια και τα αφήνετε να βράσουν σε αρκετό νερό περίπου 1 ώρα (ανάλογα με το πόσο σκληρά είναι). Έπειτα  πολτοποιήστε στο μπλέντερ, προσθέστε λίγο ρυζάλευρο (εφόσον έχει ήδη δοκιμάσει το ρυζάλευρο το σκέτο οχι με τη βανίλια) ή ρύζι για να «δέσει» η χορτόκρεμα, καθώς και 1-2 κουταλάκια λάδι και λεμόνι. Δεν προσθέτετε αλάτι, μπαχαρικά ή ζάχαρη στην τροφή του μωρού σας.

Η φρουτόκρεμα είναι απαραίτητη πηγή υδατανθράκων και βιταμινών. Πάντα εισάγοντας ένα φρούτο την φορά, και πάντα χρησιμοποιήστε φρούτα εποχής προτιμώντας για αρχή: αχλάδι, μήλο, βερίκοκο, ροδάκινο ή μπανάνα και τελευταίο το πορτοκάλι. Και εδώ πάλι αρχίζουμε με ένα φρούτο το οποίο το πολτοποιούμε στο μπλέντερ. Μετά από 4-5 μέρες δοκιμάστε το καινούριο φρούτο ακολουθώντας την ίδια διαδικασία.

Η κρεατόσουπα είναι η επόμενη τροφή, για την οποία χρησιμοποιήστε 100 γρ μοσχαρίσιο κρέας ή κοτόπουλο, κουνέλι, αρνί, χωρίς λίπος ή δέρμα, χορταρικά εποχής (εφόσον τα έχει ήδη δοκιμάσει), 1-2 κουταλάκια λάδι, λίγο λεμόνι και ρυζάλευρο. Δοκιμάστε όπως πάντα το κάθε κρέας χωριστά για 5 μέρες. Αφού δοκιμάσει το μωρό  προοδευτικά όλα τα είδη κρέατος τότε μπορείτε να τα εναλλάσσετε καθημερινά.

Μετά ακολουθεί η ψαρόσουπα με ψάρι μετρίου μεγέθους, μπαρμπούνι, σαργό, λυθρίνι, μπακαλιάρο, κοκκινόψαρο, τσιπούρα, γλώσσα αλλά και οποιοδήποτε άλλο άπαχο ψάρι, και την παρασκευάζεται όπως και την κρεατόσουπα.

Author: Evi Psaltaki