Το έκζεμα και η ατοπική δερματίτιδα ή βρεφικό έκζεμα είναι δερματικές βλάβες κόκκινες, επηρμένες και με μικρές φυσαλίδες που συχνά σπάζουν, και χαρακτηρίζονται από έντονη φαγούρα. Συνήθως είναι δερματικές εκδηλώσεις της ατοπίας, η οποία περιλαμβάνει δερματικά αλλά και συστηματικά συμπτώματα αλλεργικής αιτιολογίας, όπως το άσθμα και η αλλεργική ρινίτιδα και χαρακτηρίζεται από κληρονομική προδιάθεση.
Πώς εκδηλώνεται;
Τα συμπτώματα διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία του παιδιού. Στα βρέφη 2-6 μηνών, το βρεφικό έκζεμα χαρακτηρίζεται από δερματικές βλάβες ερυθρές, με πολύ μικρές φυσαλίδες και ξηροδερμία. Οι βλάβες εντοπίζονται κυρίως στα μάγουλα, το μέτωπο και το κεφάλι, αλλά μπορεί να επεκταθούν και σε άλλα μέρη του σώματος. Χαρακτηρίζονται από κνησμό και γι’ αυτό τα βρέφη προσπαθούν να τρίψουν τις βλάβες πάνω σε μαξιλάρια ή με τα χέρια τους. Άλλοτε είναι εντονότερες και άλλοτε σβήνουν. Συνήθως υποχωρούν μέχρι την ηλικία των 5 ετών, σε ένα μικρό όμως ποσοστό μπορεί να επιμένουν μέχρι και την ενήλικο ζωή. Οι εξάρσεις και οι υφέσεις μπορεί να σχετίζονται με περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως η θερμοκρασία ή τα ρούχα, ή με διάφορες τροφές, κ.ά.
Στα μεγαλύτερα παιδιά(4-10 ετών) οι βλάβες εντοπίζονται πιο συχνά στην καμπτική επιφάνεια αρθρώσεων, κυρίως πίσω από τα γόνατα ή μέσα από τους αγκώνες ή τους καρπούς. Το ξύσιμο επιδεινώνει το εξάνθημα και μπορεί να προκαλέσει επιμόλυνση.
Πώς διαγιγνώσκεται;
Η διάγνωση του εκζέματος δεν είναι πάντα εύκολη, γιατί η εντόπιση και η μορφή των βλαβών μπορεί να ποικίλλουν σε κάθε παιδί. Η διάγνωση είναι κυρίως κλινική και, εκτός από τα συμπτώματα, βασίζεται και στο λεπτομερές ατομικό και οικογενειακό ιστορικό(π.χ. αλλεργίες, άσθμα, αλλεργική ρινίτιδα). Αν υπάρχει ισχυρή υποψία για συγκεκριμένους εκλυτικούς παράγοντες, μπορεί να γίνουν επιλεκτικά εξετάσεις αίματος ή δερματικά τεστ. Συχνά χρειάζεται να γίνει διαφορική διάγνωση από άλλες παθήσεις, όπως η ψωρίαση και η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα.
Πώς αντιμετωπίζεται;
Συνήθως, στις φάσεις έξαρσης, χρειάζεται αγωγή με κορτιζονούχα κρέμα για λίγες ημέρες. Είναι σημαντικό να ακολουθάμε τις οδηγίες του παιδιάτρου για τη διάρκεια της αγωγής και τα σημεία εφαρμογής, γιατί υπάρχουν πολλές κορτιζονούχες κρέμες με διαφορετική ισχύ η καθεμία. Εκτός από την τοπική αγωγή, συμπληρωματικά μέτρα είναι:
- Η χορήγηση αντιισταμινικού σιροπιού στα μικρά νήπια και μεγαλύτερα παιδιά, για λίγες ημέρες, ώστε να αποφεύγεται το ξύσιμο των βλαβών.
- Η συστηματική ενυδάτωση του παιδικού δέρματος, τόσο στις φάσεις έξαρσης όσο και σε περιόδους ύφεσης, αφού στα παιδιά με ατοπία συνήθως συνυπάρχει ξηροδερμία, η οποία επιδεινώνει τη φαγούρα. Ο παιδίατρος θα μας συστήσει κάποια ενυδατική κρέμα κατάλληλη για ατοπική δερματίτιδα, ανάλογα με την ηλικία του παιδιού.
- Η αποφυγή παραγόντων που προκαλούν ή επιδεινώνουν το έκζεμα(π.χ. τροφές, σκόνη, ιδρώτας, κ.ά.).
- Τα αντιβιοτικά χρειάζονται μόνο σε περίπτωση επιμόλυνσης των βλαβών.
Επίσης είναι σημαντικό:
- Να αποφεύγουμε προϊόντα με αλκοόλη γιατί ξηραίνουν το δέρμα.
- Να αποφεύγουμε το πολύ ζεστό μπάνιο του παιδιού και να σκουπίζουμε απαλά χωρίς να τρίβουμε έντονα το δέρμα του.
- Να προτιμάμε τα βαμβακερά ρούχα.
- Να κόβουμε συχνά τα νύχια του παιδιού
- Να αποφεύγουμε παράγοντες που παρατηρούμε ότι προκαλούν ή επιδεινώνουν το έκζεμα.
Συνήθως στο δωμάτιο των παιδιών με ατοπία, αλλά και γενικά στους χώρους που κινούνται, θα πρέπει να αποφεύγονται τα λούτρινα παιχνίδια, τα παχιά χαλιά και γενικά τα υφάσματα που μαζεύουν σκόνη(π.χ. βελούδο), και να αερίζονται συχνά οι χώροι, τα στρώματα, τα μαξιλάρια και τα κλινοσκεπάσματα.
Πρόσφατα σχόλια